کاشت مو به صورت یک عمل سرپایی و بدون بیهوشی همراه با بی حسی موضعی بوده و شخص متقاضی کاشت مو در حین عمل هیچگونه دردی حاصل از موهای که روی سرش کاشته می شود را حس نمی کند.
کاشت مو چیست؟
تراکاشت مو یا کاشت مو به تکنیک جراحی گفته میشود که در آن ریشههای مو، تک تک از ناحیه اهداکننده به ناحیه در حال ریزش یا خالی از مو برده میشوند. از این روش بیشتر برای درمان ریزش موی مردانه استفاده میشود و طی آن ریشههایی که به صورت ژنتیکی در مقابل ریزش مقاوم هستند به ناحیه طاس برده میشوند. بعلاوه از این روش برای بازسازی ابرو، مژه، محاسن، موهای سینه و ناحیه تناسلی و پوشاندن محل زخمهای ناشی از تصادف یا جراحی مانند کشیدن پوست و کاشت موهای قبلی استفاده میشود. کاشت مو با پیوند پوست متفاوت است.
در هر پیاز مو ۱ تا ۴ رشته مو رشد میکند. امروزه در پیشرفتهترین روشهای کاشت مو، پیاز مو را دست نخورده انتقال میدهند. نتیجه این کار ظاهر طبیعی تر موهای کاشته شدهاست. این روش کاشت Follicular Unit Transplantation یا به صورت کوتاه شده FUT نامیده میشود. موهای اهدایی به دو روش کاملاً متفاوت جمعآوری میشوند. این کار فوقالعاده تخصصی بوده و فقط متخصصین پوست و مو مجاز به انجام آن میباشند.
تاریخچه کاشت مو:
تاریخچه استفاده از بخشهایی از پوست سر که در آن بافتی از پوست سر به همراه منبع اصلی تولید خونش به یک منطقه طاس کاشته شود، به قرن ۱۹ بر میگردد. استفاده از تکنیکهای کاشت موی مدرن به دهه ۳۰ میلادی در ژاپن بر میگردد که آن موقع جراحان از گرافتهای کوچک و حتی «گرافتهای واحد فولیکولی» برای جایگزین کردن مناطق آسیب دیده ابرو یا مژگان، ولی نه در رابطه با برطرف سازی طاسی، استفاده میکردند.
در آن زمان تلاشهای آنها مورد توجه گستردهای قرار نگرفت، و آسیبهای جنگ جهانی دوم به کشور آنها پیشرفتهای آنها را تا دو دهه دیگر مخفی نگه داشت. در اواخر دهه ۵۰ بود که عصر مدرن کاشت مو در جهان غرب شروع شد، زمانی که یک متخصص پوست نیویورکی به اسم نرمن ارنریش (Norman Orentreich) با استفاده از بکارگیری گرافتهای آزاد دهنده در بیماران دارای الگوی طاسی مردانه شروع به آزمایش کرد. قبل از این تصور میشد که موی کاشته شده بیشتر از موی اولیه در منطقه «گیرنده» رشد نمیکند. دکتر ارنریش نشان داد که استفاده از چنین گرافتهایی باعث میشود که موهای جدیدی در منطقه گیرنده رشد کنند که دوام آنها به همان اندازهای باشد که در محل اولیه خود در اختیار داشتهاند.
سپس این دکتر والتر پی انگر (Walter P. Unger) بود که پارامترهای «ناحیه مطمئن دهنده» را تعریف کرد که از آن میتوان دایمیترین فولیکولهای مو را برداشت کرد، از این پارامترها دیگر به عنوان پایه اساسی برداشت فولیکول مو، خواه روش نواری، خواه روش FUE استفاده میشود.
تا ۲۰ سال بعد، جراحان بر روی گرافتهای کاشت موی کوچکتر کار کردند، ولی نتایج از نظر موفقیت بسیار محدود بود، بطوریکه استفاده از گرافتهای دو تا چهار میلیمتری منجر میشد سر شخص ظاهر عروسکی به خود بگیرد. در دهه ۸۰، شروع استفاده از برشهای نواری جایگزین تکنیک قبلی شد و کارلوس یوبل (Carlos Uebel) در برزیل استفاده از تعداد بیشتری از گرافتهای کوچک را مشهور ساخت، درحالیکه در آمریکا دکتر ویلیام راسمن (William Rassman) در یک جلسه درمانی شروع به استفاده از هزاران «میکروگرافت» کرد.
در اواخر دهه ۸۰، دکتر B.L. Limmer استفاده از میکروسکوپ برجسته نما را برای تبدیل یک نوار دهنده به میکروگرافتهای کوچک باب کرد. به دنبال آن روش کاشت موی واحد فولیکولی شروع به شکلگیری کرد، و شکاف گرافتها و اندازه آنها کوچکتر شد. این گرافتهای کوچکتر به جراحان اجازه میدهد تا گرافتهای واحد فولیکولی بیشتری را در منطقه پذیرنده قرار دهند.
به دنبال موفقیتهای کسب شده جراحان نیز توجهی بیشتری به این کلیت ماجرای گرافتهای کاشته شده معطوف ساختند. اتخاذ تکنیک «برش جانبی» در اوایل شروع سال ۲۰۰۰، باعث شد تا جراحان کاشت مو دو تا چهار گرافت واحد فولیکولی مو را انتخاب کنند که باعث شد موی کاشته شده بهتر بر روی پوست سر قرار گیرد و منطقهای که طاس است را بهتر در بر بگیرد.
گرچه یک جنبه منفی این روش این است که برشهای جانبی همچنین باعث از هم گسیختگی حالت رگها بیشتر از برشهایی میشوند که موازات شکاف سهمی جمجمه (ساژیتال) زده میشود؛ بنابراین استفاده از برشهای ساژیتال باعث میشود که موها و رگهای خونی کمتری با این فرض که ابزار برش دهی هم اندازه هستند، برش زده شود. یکی از جنبههای مثبت برشهای ساژیتال این است که آنها بهتر به درون فرو برده میشوند و از برش متقاطع فولیکول جلوگیری میکند.
در نتیجه باعث میشود پزشکان نیاز به تراشیدن قسمت پذیرنده نداشته باشند. برشهای جانبی موها را شبیه به حرف T برش میزند درحالیکه برشهای ساژیتال موازات و در بین موهای فعلی صورت میگیرد. استفاده از برشهای جانبی در برابر برشهای ساژیتال در جوامع کاشت مو شدیداً مورد بحث قرار گرفتهاست. بسیاری از جراحان برجسته کاشت مو بهطور معمول از ترکیب این دو روش براساس آنچه که برای بیمار مناسب است استفاده میکنند.
کاشت موی مصنوعی:
در کنار روش های متداول کاشت مو، امروزه کاشت الیاف (مصنوعی) سازگار با بافت بدن انسان نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این تکنیک، غیر تهاجمی است و تحت بی حسی موضعی انجام می شود و می تواند مقدار موی مورد نظر بیمار را در زمانی کمی به موهای موجود او اضافه کند. این روش را به عنوان روش غیرجراحی هم می شناسند و زمانی استفاده می شود که نتوان کاشت موی طبیعی انجام داد.
کاشت موی مصنوعی شبیه کاشت موی طبیعی است، تنها تفاوت آن این است که به جای ریشه های طبیعی مو، الیاف مصنوعی برای درمان ریزش مو مورد استفاده قرار می گیرند. این الیاف برای بدست آوردن ظاهری طبیعی تر به پوست وارد می شوند و به گونه ای به نظر می رسد که مو در حال رشد است. الیاف مصنوعی مو در طول های ۱۵، ۳۰ و ۴۵ سانتی متر در دسترس هستند. همچنین انواع محتلف مواج و صاف دارند و در رنگ های متنوعی هم موجود می باشند.
روش های کاشت مو:
۱- کاشت مو به روش fue
یکی دیگر از انواع دقیق تر روش ها، استخراج فولیکولار یا کاشت مو به روش fue است. در این روش، فولیکول های منحصر بفرد از نواحی اهدا کننده برداشته شده و ترجیحا یکی پس از دیگری به محل دریافت کننده پیوند می خورند. از مزایای این روش این است که نسبت به روش های دیگر طبیعی تر به نظر می رسد. همچنین نواحی اهدا کننده نه تنها پوست سر بلکه شامل سینه، پاها، بازوها، شکم، پشت، صورت و ریش نیز می شود.
۲- کاشت مو به روش fit
تکنیک جداسازی فولیکولار (FIT) برای افرادی که علاقه دارند موهای خود را کوتاه حفظ کنند و یا برای افرادی که تمایل به روش های کمتر تهاجمی دارند ایده آل است. در این فرآیند، گروه های فولیکولی خاصی را در ناحیه اهدا کننده جدا می کند و آنها را با وسایل کوچک جراحی به دقت جدا می کند. پیوند های واحد فولیکولار در شکاف های نازکی از ناحیه گیرنده قرار می گیرند. نواحی اهدا کننده هم خودشان بدون این که اثری داشته باشند بهبود می یابند. درکاشت مو به روش fit معمولا از جراحی چیزی دیده نمی شود.
۳-کاشت مو به روش hrt
زمانی که سطح استروژن بالا باشد، زنان موهای پر و ضخیمی دارند. اما هنگامی که کاهش می یابد، مثلا پس از بارداری یا در طی و بعد از یائسگی، موها وارد فاز استراحت شده و به زودی شروع به ریزش کرده، نازک شده و یا حتی موجب کچلی ناحیه ای می شود.
درمان جایگزینی هورمون شامل مصرف هورمونهای زنانه مانند استروژن و پروژسترون است. این روش اغلب برای کمک به زنان برای درمان علائم یائسگی تجویز می شود. گرچه معمولا به عنوان آخرین راه حل مورد استفاده قرار می گیرد، اما برای درمان ریزش مو برای برخی از زنان روشی رایج و موثر است (تا زمانی که در یائسگی و یا بعد از یائسگی به سر می برند و استفاده از این هورمون ها اثرات مخربی برای آن ها نداشته باشد.)
این روش در کنار مزایایش، خطراتی هم دارد که بعضا ریسک زیادی در پی دارد. مانند خطر ابتلا به سرطان، لخته شدن خون، سکته قلبی و یا علائم ناخوشایندی مانند خونریزی غیرطبیعی واژینال، تهوع، نفخ و یا سردردهای مکر.
۴- کاشت مو به روش sut
در این روش نیازی به برش و جراحی نداریم و باعث بروز زخم و طی کردن دوره نقاهت طولانی نمی شود. علت این برتری برداشت سریع و دقیق موهای پیوندی است. همچنین پس از آن بایستی این موهای پیوندی نگهداری شده تا مرحله کاشت آن برسد. همچنین استفاده از اسلیفت های بسیار ظریف کاشت گرفت های که با فاصله ای کمتر از یک میلی متر انجام می شود نیز از دیگر مزایای کاشت مو به روش sut است. سرعت انجام کار و پیوند موی بیشتر نیز از مزایای روش SUT است. همچنین بیمار می تواند موهای کاشته شده را در همان روز اول در حد نیم الی یک سانت با تراکم مناسب مشاهده کند.
مراقبت بعد از عمل جراحی کاشت مو:
بعد از انجام عمل کاشت مو یکسری اعمال به منظور حفاظت از منطقه دریافتکننده گرافتهای کاشت مو باید انجام شود. باید منطقهای که کاشت مو در آن صورت گرفتهاست را از در معرض نور خورشید قرار گرفتن دور کرد و دو روز بعد از جراحی برای شستشوی محل مذکور باید از شامپو استفاده کرد. بعضی از جراحان به بیماران خود پیشنهاد میکنند روز بعد از جراحی از شامپو استفاده کنند. استفاده از شامپو بسیار مهم است چون باعث جلوگیری از دلمه بستن زخم در اطراف محور مو میشود.
این دلمههای پوستی به محور مو میچسبند و خطر ریزش فولیکولهای موی تازه کاشته شده در طول ۶ تا ۱۰ روز بعد از عمل افزایش پیدا میکند.
در طول ۱۰ روز اول، تقریباً تمامی موهای کاشته شده، بواسطه تغییر محلی که داشتهاند آسیبپذیر میشوند و ریزش خواهند داشت. چنین امری کاملاً طبیعی است. بعد از ۲ تا ۳ ماه موهای جدیدی از فولیکولهای جابجا شده شروع به شکلگیری میکنند. موی بیماران به حالت عادی شروع به رشد میکند و در طول ۶ تا ۹ ماه بعدی به ضخیم شدن ادامه میدهد. هرگونه ریزش موی بعدی به صورت محتمل از مناطقی که تحت عمل کاشت مو قرار نگرفتهاند، صورت میگیرد. بعضی از بیماران برای به تعویق انداختن ریزش مو از دارو استفاده میکنند در حالیکه سایر افراد برای مبارزه با این امر در نهایت تن به یک عمل کاشت موی دیگر میدهند.
هزینه کاشت مو:
هزینه کاشت مو معمولاً بر حسب تعداد گرفتها برآورد میشود. گرفت (پیوند) دسته یا گروهی طبیعی از تارهای مو (معمولاً ۱ تا ۴ تار مو) است که از آن با اصطلاح واحد فولیکولی نیز یاد میشود. این واحدهای فولیکولی در جراحی کاشت مو به روش استخراج واحد فولیکولی (FUE) به صورت تک به تک با استفاده از وسایل مخصوص مستقیماً از پوست سر جدا میشود. اما در جراحی کاشت باریکه مو (FUT) باریکهای از بافت حاوی مو جدا میشود و سپس واحدهای فولیکولی یک به یک از بافت یا باریکه اهدا کننده گرفته میشود. روش FUE معمولاً گرانتر است، چون استخراج گرفتها به دلیل ماهیت دقیق و دشوار عمل زمانبرتر است.
عوارض جانبی کاشت مو:
کم پشت شدن مو، یک عارضه جانبی متداول است که معمولاً موقتی است. وجود قطعات مختلف طاسی بر روی سر نیز متداول است بطوریکه ۵۰ درصد موها در هر روز از دست میروند. سکسکههای بعد از عمل هم در حدود ۵٪ بیمارانی که متحمل کاشت مو شدهاند، دیده میشود. دیگر عوارض جانبی شامل تورم نواحی نظیر پوست سر و پیشانی میشود. اگر چنین امری ناراحتکننده است، داروهایی برای آرام سازی ورم وجود دارد. به علاوه، بیماران باید اگر پوست سر آنها شروع به خارش کرد مراقب باشند، چون خاراندن پوست سر وضعیت را حادتر و باعث شکلگیری دلمههای پوستی میشود. از یک مرطوبکننده یا شامپو برای برطرف کردن خارش میشود استفاده کرد.