کاشت مو و آشنایی با انواع روش ترمیم و کاشت مو

اصطلاحات جراحی کاشت مو کاشت موی طبیعی، پيوند مو و پيوند موی طبيعی همگي يك معني مي دهند. اصطلاح ترميم مو نيز گاهي مترادف با اصطلاحات مذكور بكار مي رود ولي در كشور ما ترميم مو بيشتر به استفاده از موهای مصنوعي و كلاه گيس اطلاق مي شود.

پیوند و کاشت مو چیست؟
درحال حاضر تنها راه درمان و ترمیم موهای ازدست رفته استفاده از پیوند موی طبیعی است که این پیوند در نواحی مختلف ازجمله (سر، ابرو، ریش، سبیل، مژه، نواحی اسکار) قابل انجام است. کاشت موی سر اولین بار درسال 1939 توسط پزشک ژاپنی آقای دکتر Dr.Okuda مطرح و سپس درسال 1959توسط پزشک آلمانی Dr.Orentreich عملی گردید. درسالهایی که گذشت تجارب و روش های متعددی مورد آزمایش قرارگرفت و در نهایت امروزه با بهره گیری از تکنولوژی جدید از دسته های کوچکترمو موسوم به میکروگرافت ( micrograft)  استفاده می شود که سبب نتایج رضایت بخش وظاهری طبیعی شده است و امری که تا چندی پیش حتی تصورش هم دشوار بود امروزه تبدیل به یکی ازاعمال جراحی سرپایی و بسیار سبک شده است که برپایه برداشت سالم ریشه های موی شخص و کاشت موها در نقاط مورد نظر استوار می باشد.

 

در سال 1959 یک درماتولوژیست امریکایی اولین ترمیم مو به وسیله پانچ را در ریزش مردانه انجام داد و از این زمان به بعد جراحی های پیوند مو برای ترمیم طاسی مردانه مطرح شد و اورینتریچ بعنوان پدر پیوند مو ملقب شد.

بهترین زمان کاشت مو:

کسانی که در پشت سر تراکم بالای مو دارند کاندید مناسب برای کاشت مو میباشند

 
سن مناسب کاشت موی سر: اغلب آقایان 18 تا 25 ساله کاندید مناسبی برای کاشت مو نمی باشند بجز موارد خاص با نظر پزشک زیرا با بررسی میزان ریزش موی فعلی آنها پیش بینی توسعه یافتن طاسی در آینده امکان پذیر نمی باشد. بهترین زمان کاشت مو موقعی است که ریزش موی فرد متوقف شده باشد.

وضعیت سلامت افراد برای جراحی کاشت مو: برای کاشت مو به منظور بررسی وضعیت سلامت فرد گرفتن شرح حال کامل و انجام آزمایشات لازم ضروری می‌باشد.

بانک مو: کسانی کاندید بهتری برای کاشت موی سر هستند که در ناحیه پشت سرشان تراکم بالایی ازفولیکولهای مو داشته باشند. تراکم به معنی تعداد موها در واحد سطح می باشد. البته به کمک متدهای نوین، برای افرادی که تراکم موی کمتری دارند نیز کاشت مو قابل انجام است و نتایج رضایت بخشی خواهد داشت.

تاثیر میزان شلی پوست سر بر پیوند و کاشت مو: میزان شلی پوست مشخص می کند تا چه میزان از پوست پشت سر می توان برداشت تا با حداقل کشش بتوان بخیه زد و احتمال جای بخیه کاهش یابد. البته این موضوع تنها در روش کاشت مو fut حائز اهمیت است و در مورد بیمارانی که پوست سرشان به اندازه کافی شل نیست میتوان مشکل را با استفاده از جراحی کاشت مو به روش fit حل نمود.

مراحل کاشت مو چگونه است؟

کاشت مو به صورت یک عمل سرپایی و بدون بیهوشی همراه با بی حسی موضعی بوده و شخص متقاضی کاشت مو در حین عمل هیچگونه دردی حاصل از موهای که روی سرش کاشته می شود را حس نمی کند. پس از اتمام یک جلسه کاشت مو ( که حدود 3-8 ساعت طول می کشد) به مدت یک روز پانسمان مناسبی روی سر گذاشته میشود و بیمار فردای آن روز جهت تعویض پانسمان و ویزیت جراح و شستشوی سر مراجعه می کند. در روز دوم بعد از عمل می تواند به حمام برود. اما دلمه هایی در محل کاشت مو ایجاد شده که نباید دستکاری شود و این دلمه ها تا روز پانزدهم از بین می روند. موهای کاشته شده به مدت 2 هفته رشد می کنند که این اتفاق نشان دهنده گرفتن پیوندهاست و موفقیت آمیز بودن جراحی کاشت مو میباشد.

 

اما درصد زیادی از موهای کاشته شده از هفته سوم شروع به ریزش کرده ولی ریشه موها زنده می ماند و موهای جدید ازماه دوم به بعد ظاهر می شوند که در ابتدا این موها نازک و کرکی شکل بوده و به مرور ضخیم می شوند. در اغلب افراد همراه با ریزش موهای کاشته شده تعدادی از موهای قبلی بیمار در اطراف محل کاشت مو نیز وارد فاز استراحت شده و ریزش پیدا می کنند و محل کاشت مو برای مدتی (شاید تا حدود 4 ماه) کم پشت تر از سابق دیده می شود، این حالت شوک نامیده شده و موقتی است و با بیرون آمدن موها از حالت استراحت و رشد موهای کاشته شده تراکم مورد انتظار ایجاد می شود. موهای کاشته شده در 6 ماه اول نازک، کرکی و کم تراکم ظاهر می شوند و از ماه ششم به بعد موها پر پشت تر شده و تا 12 ماه کامل می شوند.

روش های کاشت مو:
کاشت مو به روش fut

در طول روش کاشت مو fut، میزان کمی مو از ناحیه اهدا کننده ( معمولا در پشت سر ) جدا شده و تحت بزرگنمایی میکروسکوپ، گرافت هایی ایجاد می شود که این گروه بندی های طبیعی را بدون تغییر نگه می دارند. سپس گرافت ها در برش های ریز ناحیه ریزش مو در توزیعی که شبیه رشد موی طبیعی فرد است، قرار داده می شوند. این روش به چهار مرحله اصلی تقسیم می شود: برداشت مو از ناحیه اهدا کننده، آماده سازی گرافت، ایجاد ناحیه دریافت کننده و قرار دادن گرافت.

برداشت مو از ناحیه اهدا کننده:

اولین مرحله روش کاشت مو fut برداشت نوار اهدا کننده از محل دریافت کننده به شکلی است که کمترین آسیب به موهای اهدا کننده وارد شود و کمترین جای زخم در ناحیه اهدا کننده پس از بخیه زدن بافت ایجاد شود. کاشت مو به روش fut به محدود شدن ایجاد جای زخم در ناحیه اهدا کننده کمک می کند، زیرا به مو این امکان را می دهد تا از جای زخم رشد کند و نمایان بودن را به حداقل برساند.

دومین مرحله از روش کاشت مو fut آماده سازی گرافت:

برای تبدیل بافت اهدا کننده در زیر میکروسکوپ به بخش های ریزی که تنها یک تا دو مو پهنا دارند به مهارت و کارایی زیادی نیاز است. در هنگامی که این کار به درستی صورت بگیرد، هیچ آسیب یا برش عرضی ای اتفاق نمی افتد. سپس این بخش های کوچک به گرافت های واحد فولیکولی 1 تا 4 تار مویی برش داده می شوند. این برش باعث می شود که کمترین گرافت احتمالی ایجاد شود که این امکان را برای ما فراهم می کند تا از کوچکترین برش احتمالی استفاده کنیم. این کار به نوبه خود به معنای آسیب کمتر و بقای بهتر گرافت است.

ایجاد نواحی دریافت کننده سومین مرحله از کاشت مو به روش fut:

در حین آماده شدن گرافت ها، جراح نواحی دریافت کننده را ایجاد می کند. این مساله به این معناست که جراح باید بتواند هزاران برش کوچک را به شکلی ایجاد کند که بقای بیشینه گرافت ها و کمترین آسیب به موهای از پیش موجود را تضمین کند.

 قرار دادن گرافت ها آخرین مرحله از کاشت مو به روش fit میباشد:

در این مرحله از کاشت مو به مهارت فنی، تجربه، تبحر، آرام ترین تماس و تمرکز بر جهت نیاز دارد تا تضمین کند که هر گرافت با کمترین آسیب قرار داده می شود و رشد موی مطلوبی بدست می آید.

کاشت مو به روش fit:

 

در طول روش کاشت موی FUE، واحدهای فولیکولی مجزا ( گروه های موی یک، دو، سه و چهار تار مویی که به صورت طبیعی در پوست سر رشد می کنند) با استفاده از یک پانچ بسیار ریز یکی یکی برداشت می شوند. اندازه این پانچ بین 0.7 تا 1 میلی متر است. عموما موی ناحیه اهدا کننده مو کوتاه می شود تا پزشک بتواند پوست سر بیمار را مشاهده کند. واحدهای فولیکولی (که گرافت نام دارند) از نواحی مقاوم در برابر طاسی در کناره ها و پشت سر (که به آنها نواحی اهدا کننده گفته می شود) با استفاده از یک فرآیند چند مرحله ای گرفته می شوند. در ابتدا یک پانچ کوچک و تیز پوست دور یک واحد فولیکولی خط می اندازد. سپس یک پانچ کوچک و کند که عموما بین 0.7 تا 1 میلی متر اندازه دارد، برای فرو رفتن در بافت نرم دور واحد فولیکولی مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجایی که جهت و زاویه واحد فولیکولی زیر پوست را نمی توان مشاهده کرد و اغلب با جهت مو در سطح تفاوت دارد، استفاده از پانچ تیز در زیر سطح پوست ممکن است باعث جدا شدن یا برش عرضی واحد فولیکوبی شود. در حالی که پانچ کند دور واحد فولیکولی را پوشش می دهد و در حین حال آن را از بافت های نرم مجاور جدا می کند. این فرآیند عموما “برش کند” نامیده می شود.

وقتی واحد فولیکولی از بافت های مجاور جدا شود، می توان آن را اغلب با انبرکی که موی بالای سطح پوست را می گیرد، استخراج کرد. هر گرافت واحد فولیکولی باید با دقت در نواحی دریافت کننده (نواحی مورد نظر برای کاشت موی طبیعی) کوچکی که پزشک در نواحی طاس یا کم پشت پوست سر ایجاد کرده، قرار داده شوند. بسته به ترجیح پزشک، واحدهای فولیکولی به دو صورت در ناحیه دریافت کننده قرار داده می شوند یا فورا پس از برداشت هر گرافت در نواحی دریافت کننده از پیش ایجاد شده قرار می گیرد یا پس از اتمام فرآیند استخراج واحدهای فولیکولی این کار صورت می گیرد. گرافت های برداشت شده که فورا کاشت نشوند، به دقت در یک محلول حاوی سالین نگهداری می شوند. از محلول های نگهداری بافت دیگر می توان به بافر، مواد مغذی و آنتی اکسیدان ها یا پلاسمای غنی از پلاکت حاوی فاکتورهای رشد و ویژگی های بهبود زخم اشاره کرد. محلول های نگهدارنده مانع از خشک و کم آب شدن واحدهای فولیکولیی می شود که فورا در نواحی دریافت کننده پوست سر کاشت نمی شوند.

مزایای کاشت مو به روش fit :

کم تهاجمی تر بودن کاشت مو به روش fit:

برخلاف روش کاشت موی FUT، که در آن رشته از پوست سر حاوی واحدهای فولیکولی برداشت جدا می شود، برش ایجاد می شود و زخم با بخیه بسته  می شود، گرافت ها و بافت مجاور در کاشت مو به روش FIT به صورت مجزا با استفاده از پانچ هایی برداشت می شود. به همین دلیل، بسیاری از افراد، روش کاشت مو FIT را به نسبت روش FUT کم تهاجمی تر می دانند.

مزیت دیگر کاشت مو به روش fit، کاهش ایجاد جای زخم و امکان کوتاه کردن مو:

علاوه بر کم تهاجمی تر بودن، این روش کاشت مو همچنین مانند روش FUT جای زخم خطی ایجاد نمی کند. اگر چه بسیاری از جراحان با استعداد می تواننند جای زخم های خطی غیرقابل تشخیصی را با روش های برش زنی ایجاد کنند، در روش FUT همیشه یک جای زخم خطی باریک در بالا و پشت سر ایجاد می کند. علاوه براین، فیزیولوژی یا فعالیت های پس از عمل بعضی از بیماران باعث کشیدگی بیش از حد و درمان نامناسب ناحیه زخم در روش کاشت موی FUT می شود. این مساله اغلب منجر به ایجاد جای زخم بیشتر و برجسته تر در ناحیه اهدا کننده می شود.

زمان درمان کمتر و بهبودی سریع تر و نیاز های درمانی کم بعد از عمل دارد که یکی از محاسن کاشت مو به روش fit میباشد:

کاشت مو به روش FUE با وجود زیر جلدی بودن، یک روش جراحی بدون ایجاد جای زخم نیست و مجموعه ای از جای زخم های کوچک و مدور را در ناحیه اهدا کننده ایجاد می کند. در صورتی که کاشت مو به درستی انجام شود، این نقاط بسیار ریز اغلب غیر قابل تشخیص هستند، البته به شرطی که بیمار موهای خود را طوری کوتاه کند که جای زخم ها ظاهر نشوند. 

بسیاری از جراحان کاشت مو بر این عقیده هستند که ماهیت غیرتهاجمی تر روش  FUE منجر به زمان درمان و بهبودی سریع تر نسبت به روش کاشت موی FUT می شود. به دلیل اینکه زخمی بسته نمی شود و از بخیه استفاده می شود و در طول دوره درمان در ناحیه اهدا کننده کشیدگی بوجود نمی آید، عموما در روش کاشت موی FUE بیمار درد و ناراحتی کمتری را در ناحیه اهدا کننده احساس می کند. بیمارانی که کاشت مو به روش FUE را انجام می دهند عموما سریع تر می توانند زندگی روزمره و فعالیت های خود را از سر بگیرند.

نواحی برداشت واحدهای فولیکولی بیشتر و امکان استخراج موی بدن (BHT):

در روش کاشت موی FUE امکان برداشت واحدهای فولیکولی از نواحی مختلفی از پوست سر و بدن وجود دارد. این نواحی شامل پوست سر، پشت گردن، سینه، ریش، بازو، پا و هر ناحیه دیگری از بدن است که موهای کافی برای استخراج داشته باشد. برداشت مو از قسمت های دیگر بدن به جز پوست سر از طریق روش FUE و سپس کاشت آنها در پوست سر را روش کاشت موی بدن یا BHT می گویند. با وجود اینکه گرافت های موی بدن سیکل متفاوتی نسبت به موهای پوست سر دارند و خصوصیتات ناحیه اهدا کننده را حفظ می کنند، روش کاشت موی بدن گاهی اوقات در روش های ترمیمی موثر است و تعداد واحدهای فولیکولی موجود برای کاشت مو را به شدت افزایش می دهد. در نتیجه، در روش FUE پزشکان می نوانند برای برداشت مو ناحیه اهدا کننده بیشتری را داشته باشند.

کاشت مو به روش fit بهترین روش برای موارد خاص و کوچک ( بهترین روش کاشت ابرو):

با توجه به اینکه روش کاشت موی FUE عموما نسبت به روش FUT کم تهاجمی تر است و در مدت زمان کمتری انجام می شود، برای موارد خاص و کوچک بهینه است. برای مثال، روش کاشت موی FUE برای بیماران جوان تری که تنها به تعداد گرافت کمی نیاز دارد و نمی خواهند جای زخم خطی در سر آنها ایجاد شود، این روش فوق العاده است. همچنین، روش FUE برای روش های کاشت موی مخصوص مثل بازسازی ابرو، که در آن به استخراج تعداد کمی گرافت مخصوص ( به عبارت دیگر واحدهای فولیکولی مجزای مو) با کمترین جای زخم نیاز است، بسیار مناسب است.

روش ترکیبی در کاشت مو:

در طاسی های وسیع 2500 تا 4000گرافت (5000تا 10000تار مو) لازم است تا پرپشتی قابل قبولی ایجاد شود. کاشت این تعداد مو فقط با روش جراحی FUT مستلزم برداشتن نوار پهن و بلندی (به عرض 2 تا 2.5 سانتی متر و طول 30 تا 33سانتی متر ) از پشت سر بیمار است که نتیجه آن رد عمل زشتی است که تا آخر عمر باعث شرمندگی بیمار و عذاب وجدان پزشک می شود. از طرف دیگر اگر قرار باشد تنها با روش غیرجراحیFIT این تعداد گرافت از سر بیمار برداشت شود عارضه ای که نصیب بیمار می شود طاسی و کچلی پشت سر است. اما در روش FUT این مشکل بوجود نمی آید، زیرا واحدهای کاشت شده مشابه با زمانی که در ناحیه اهدا کننده بودند باقی می مانند.

مدت زمان ریکاوری پس از جراحی کاشت مو:
تا 24 ساعت پس از  عمل کاشت مو نباید رانندگی کنید یا ماشین آلات کار کنید. به عنوان یک قاعده کلی، فرد باید به مدت 5 روز از ورزش کردن یا انجام فعالیت های سنگین خودداری کند. بیمارانی که عمل کاشت موی FUE را انجام می دهد می توانند در عرض یک تا سه روز به سر کار برگردند، در حالی که بیمارانی که کاشت مو به روش FUT را انجام  می دهند برای رفتن به سر کار باید بین 2 تا 6 روز منتظر بمانند. شایان ذکر است که این دستورالعمل ها کلی هستند. هر فردی در سرعت متفاوتی بهبودی پیدا می کند و برخی از مشاغل نسبت به مشاغل دیگر به فعالیت فیزیکی بیشتری نیاز دارند. پس از گذشت یک یا دو روز پس از عمل کاشت مو ، اغلب بیماران در می یابند که دیگر به داروی مسکن نیازی ندارند.

عوارض کاشت موی طبیعی:

هر روش جراحی عوارض جانبی کمی دارد و روش جراحی کاشت مو نیز از این قائده مستثنی نیست. این مشکلات جزئی هستند و بدون اینکه اثری بر نتیجه نهایی داشته باشد، می توان آنها را برطرف کرد.

• رشد ضعیف یا کند مو بعد از کاشت مو: احتمالا ناشی از آسیب به فولیکول ها است.

• عفونت: این مشکل به ندرت پیش می آید، زیرا قبل و پس از کاشت مو بیمار داروهای آنتی بیوتیک مصرف می کند.

• جای زخم مشخص: جراح سعی می کند برش را در بخش مناسبی از ناحیه اهدا کننده قرار دهد تا به سختی بتوان به وجود آن پی برد.

• التیام نامناسب زخم:عوامل ژنتیکی در وجود این مشکل نقش ایفا می کنند و پس از جراحی کاشت مو  بعضی از افرادنسبت به افراد دیگر سریع تر بهبود پیدا می کنند.

• تغییر در رنگدانه پوست: احتمال تغییر رنگ پوست ( تیره شدن پوست) پس از جراحی کاشت موی طبیعی وجود دارد، البته این اتفاق به ندرت پیش می آید.

توصیه و مراقبت های پس از جراحی کاشت مو:

شب پس از انجام عمل کاشت مو و چند شب پس از آن، بهتر است سر خود را بالاتر از بقیه اعضای بدن قرار دهید. در صورت نیاز برای خواب و درد داروهایی تجویز می شود. عموما به داروهای آنتی بیوتیک نیازی نیست. صبح پس از جراحی کاشت مو، هدبند را خارج می سازید و دوش می گیرید و  پوست سر خود را سه مرتبه می شوئید، فقط برای روز اول این کار را انجام دهید.

در روزهای باقی مانده هفته، باید روزی دو مرتبه دوش بگیرید. به شما آموزش داده می شود که در حین دوش گرفتن به آرامی ناحیه کاشته شده را با یک شامپوی مخصوص به آرامی تمیز کنید. گرافت های واحد فولیکولی به خوبی در نواحی دریافت کننده قرار گرفته اند و در حین دوش گرفتن از جای خود بیرون نمی آیند. در صورتی که از دستورالعمل هایی عرضه شده پیروی کنید، پس از اولین دوش، دیگر به بانداژ نیازی نخواهید داشت.

 

اگر چه باید برای هفته اول پس از جراحی کاشت مو باید با احتیاط با موی خود رفتار کنید، ده روز پس از آن می توانید شامپو زدن، شانه زدن و مراقبت های موی نرمال را از سر بگیرید. در این زمان، گرافت ها به خوبی سر جای خود محکم شده اند. همچنین در این زمان می توانید موهای خود را کوتاه کنید. چهار هفته پس از کاشت مو، در صورت تمایل، می توانید موهای خود را رنگ کنید. عموما بیماران می توانند کارهای روزمره خود را فورا پس از عمل کاشت مو از سر بگیرند. ورزش محدود در اولین هفته شروع می شود. برای چند هفته پس از جراحی کاشت مو بسته به نوع برش ناحیه اهدا کننده و شل بودن پوست سر،  باید از انجام حرکات ورزشی سنگین خودداری کنید.

نتایج جراحی کاشت مو از چه زمانی قابل مشاهده هستند؟

بیماران می توانند فورا پس از درمان کاشت مو طرح کلی خط موی خود را مشاهده کنید و مو فورا پس از درمان به صورت نرمال شروع به رشد می کند. ریزش موی کاشته شده در چند هفته پس از درمان نرمال است، اما پس از این ریزش اولیه، مو دوباره قوی و سالم رشد می کند و برای همیشه باقی می ماند. نتایج را در حدود چهار تا شش هفته پس از درمان می توانید مشاهده کنید و نتایج کامل را در حدود شش ماه پس از درمان کاشت مو می توان مشاهده کرد.

میزان ماندگاری نتایج کاشت موی طبیعی:
نتایج روش های کاشت مو دائمی هستند.